AI lepsza od arcymistrzów – jak działają silniki szachowe?

Wirtualne szachy zyskały w ostatnich miesiącach bardzo dużą popularność. Sprawdziliśmy, w jaki sposób algorytmy odtwarzają grę arcymistrzów.

Inteligentny algorytm

Działanie skomplikowanego mechanizmu stworzonego w programach szachowych można w uproszczeniu opisać jako wykonywanie odpowiednich sekwencji gry zaprojektowanych przez twórcę programu na bazie matematycznych obliczeń oraz teorii i praktyki szachowej. Oznacza to, że stworzony silnik szachowy ma za zadanie odtworzyć i rozegrać partię w możliwie skuteczny sposób doprowadzający go do wygranej partii. Dzięki bitowej mapie danych, w której istnieje baza informacji o możliwych ruchach oraz sposobach prowadzenia gry, system może samodzielnie prowadzić rozgrywkę w szachy na każdym poziomie.

Czy system jest lepszy od arcymistrzów?

Teoretycznie odpowiedź brzmi: tak. Oprócz tego, że zawodnik posiada mniejszą lub zbliżoną do komputera wiedzę, to sam system wyklucza czynnik ludzki podczas gry. Zmęczenie, złe samopoczucie, stres czy jakikolwiek inny czynnik wpływający na samopoczucie i kondycję zawodnika jest przez program nie do odczucia. Jednak w praktyce nie jest to aż tak oczywiste. Silniki szachowe są zaprogramowane tak, by każdy ruch wykorzystać tylko poprawnie, nie pozbywając się żadnych figur, podczas gdy realny zawodnik jest w stanie przewidzieć grę i w ramach konkretnego ruchu poświęcić figurę na rzecz późniejszych korzyści.

Jakie informacje posiada silnik szachowy?

W system gry szachowej wgrane są znane warianty rozegranych partii szachowych. Program korzysta z zapisu meczów, od starć najlepszych szachowych arcymistrzów po najmniej rozpoznawalne partie. Dodatkowo w systemie znajdują się informacje o liście i położeniu konkretnych bierek, stronie posunięcia, stosunku przebiegu partii do zasady 50 posunięć, możliwościach wykonania roszady w obie strony czy opcjach wykonania bicia w przelocie. Co ciekawe, w skład silników szachowych wchodzi także generator posunięć, który korzystając z szerokiej bazy danych, szuka najlepszego wariantu kolejnego ruchu. Podczas każdego ruchu generator na nowo wyszukuje dostępne możliwości i po szybkiej analizie wybiera najkorzystniejszą opcję.

Play Magnus – program Magnusa Carlsena

Silniki szachowe to element treningu każdego profesjonalnego zawodnika. Z takich programów chętnie korzystają także amatorzy, którzy dzięki wirtualnym rozgrywkom mają szansę zmierzyć się ze światowymi arcymistrzami. Jedną z takich legend szachowych jest pochodzący z Norwegii Magnus Carlsen. Zawodnik rozpoczął swoją przygodę z wirtualnymi szachami od założenia profilu na popularnym serwisie do gry. Jego obecność zaskoczyła wielu fanów, którzy mieli niepowtarzalną okazję zagrać z idolem. Po zdobyciu tytułu mistrza świata Carlsen odwiedził Dolinę Krzemową, gdzie rozegrał partię z założycielem Facebooka – Markiem Zuckerbergiem.

Wówczas szachista wpadł na pomysł, by swoją pasję przekuć w kolejny biznes, który pozwoli mu na prowadzenie gry ze wszystkimi graczami na świecie. W ten sposób powstała aplikacja Play Magnus. System został wyposażony w partie norweskiego gracza na różnych etapach kariery. Dzięki temu użytkownicy mogli się zmierzyć z 6-, 8- lub 15-letnim szachistą. Silnik szachowy naśladował grę Norwega, odtwarzając jego genialny umysł.

Aplikacje do gry w szachy online

Wraz z rozwojem aplikacji powstały kolejne programy, które miały pomóc młodym zawodnikom w treningu i poznaniu szachowych taktyk gry. W ten sposób na rynku pojawiły się aplikacje Magnus Trainer oraz Tactics Frenzy. W 2020 roku system sygnowany nazwiskiem norweskiego arcymistrza połączył się z najpopularniejszym serwisem do gry w szachy on-line Chess24. Pandemia koronawirusa przyczyniła się do dynamicznego rozwoju platformy i popularyzacji wirtualnych rozgrywek na całym świecie. Do powszechnej rozpoznawalności programu przyczynił się także serial „Gambit Królowej”. W mediach społecznościowych platformy pojawiły się nagrania, na których arcymistrz analizuje pokazane w netflixowej produkcji partie.

Foto wyróżniające: Yvonne Hemsey / Getty Images